Nuri İlkkuş ile sözlü tarih görüşmesi

1949 Mollaarap doğumluyum. Babam ve dedem de Mollaaraplıdır. Çok eskiden mahalleye İslam alimi bir Arap gelmiş. Mahalleli ona ismi ile hitap etmek yerine Arap Molla demişler. Arap Molla’nın mezarı da mahallede olunca mahalleye “Mollaarap” denmiş.
Küçüklüğümüzde mahallede oynadığımız yerler, Talimhane’nin ve Kerpiçhane’nin üstleriydi. O zamanlar şimdiki kadar ev yoktu. Kerpiçhane’nin üst kısmına “Harman Yeri” denilirdi. Dedeme “Halil Onbaşı” derlermiş. Harman Yeri dedeminmiş ve zamanında bir sarı liraya satmış. Mahallenin çocukları oyunlarını, gençler de sporunu Talimhane’de yaparlardı. Talimhane hala eskisi gibi durmaktadır.
Babama “Kahveci Cemal” derlerdi. Bitpazarı’nda kahvehanesi vardı. Tilki Selim’in abisi de babamın yanında çalışırdı; sonradan yanına ortak olarak aldı. Benim “Amca” lakabım da kahvehaneden geliyor. Her gelen için “amcama bir çay yap, amcama bir kahve yap” derken bana da işte böyle “Amca” lakabını taktılar.

Kozluörenli Osman, Kalfa Hüseyin, Kara Bahattin Vefikiye Camii önünde, 1962

Memur bir adamın tayini Bursa dışında bir yere çıkmış, eşyalarını da gittiği yere götürmeyip satmış. Babam da onun bisikletini bana almıştı, bütün mahallenin çocukları sırayla binerdik. Günümüzde olduğu gibi dükkânların önlerinde sıra sıra bisiklet yoktu, oyuncakçı dükkânı bulunmazdı. Ya çelik çomak oynardık ya da bir makaraya tel bağlayıp araba diye sürerdik.

Nuri ilkkuş, Recep Kızık ve çocukları ile, 1972

Çocukluğumda mahallede delikanlı başkanlığını “Kara Bahattin” yapardı. Gençleri “Kara Bahattin” organize ederdi. Düğünlerde onun koluna bir mendil bağlanır, düğünün akışını sonuna kadar o sağlar ve yönetirdi. Düğünlerimize bütün mahalleli gelir, başka yerlerden gelen misafirlerimizi de ağırlamaya yardımcı olurlardı. Komşuluklar bugünkü gibi kopuk değildi, herkes birbiriyle iç içeydi ve çok büyük dayanışma içerisindeydi. Bir anne, evin önünde oynayan çocuğuna bir dilim ekmek yağlayıp veriyorsa, diğer çocuğa da verirdi. Biz onlara “komşu anne” hatta “sütanne” derdik.
Elektrik 1954-1955 yıllarında yaygınlaştı. Daha öncesinde sayılı birkaç komşuda elektrik vardı. Telefon ise bir Fırıncı Halim’de birde Boşnak Şükrü’de vardı. Bu telefonların dışında başka telefon olmadığı için görüşmeler muhtarlıktan yapılırdı. İlk otomobil de Kambur Esat ile Efe Selahattin’de vardı diye hatırlıyorum. Mahallemizden çıkan bilindik iş adamlarından, Güven Dingil’in sahibi Nail Yenice ilk olarak aklıma gelenlerdendir.
Mollaarap Mahallesi’ne 1960’larda Yugoslavya’dan göçmenler geldi. Mahallenin değişimi ve gelişimi ise 1970’lerden sonra hızlandı. Boş arsalar o yıllardan sonra giderek dolmaya başladı.
Ben baba mesleği olan kahveciliği yine mahallemiz Mollaarap’ta devam ettirmekteyim. Yine eski mahalle arkadaşları ara sıra geliyorlar. Duvarlara astığımız eski mahallelilerin fotoğraflarına bakarak hasret gideriyoruz.

Tilki Kenan ve Amca Nuri Devrengeç Çeşmesi’nde, 1977

 

 

Cengiz Bütün tarafından 06 Aralık 2012 tarihinde görüşülmüştür.

ARAMA YAP