Behçet Doğancı ile sözlü tarih görüşmesi

1937 doğumluyum. 1966 yılında Fidan Han’a geldim. Mesleğim tekstilciliktir. Toptancı olarak yaptım. 2002 yılına kadar bu mesleğe devam ettim. Baba mesleğini sürdürdüm. Babama da dedemden geçmiş. Amcam Şükrü Doğancı’da tekstil işiyle uğraşmış. Han’ın 150 senelik mazisi var. Çarşının tamamına yakını tekstil işi yapardı. Bunun dışında şarapçılar ve bakkaliye vardı. Ayrıca ambarlar bulunurdu. Köylüler buraya fidan satmaya gelirdi. Fidan Han ismi buradan gelmektedir.

Tekstilcilik aşağı yukarı 2000’e kadar devam etti. Hammaddenin azı yerli iplikti. Çoğu ithaldi. Avrupa’dan gelirdi. Yerli hammadde Gemlik ve Bursa sanayi bölgesinden temin edilirdi. Pamuklar Anadolu’dan, Gaziantep ve Kahramanmaraş’tan gelirdi. Tekstil işinden iyi para kazanılırdı. 1988’de iki defa vergi derecesine girdim.

Tekstil işinde usta çırak ilişkisi yoktu. Yerli tezgahlar kullanılırdı. Yerli büküm yapılırdı. Çözücü makinesi vardı. Triko yoktu. Manifatura vardı. 5-8 metre kumaşlar kullanılırdı.

Sınır ticareti dolayısıyla Güneydoğu Anadolu’dan gelen mallar satılırdı. Babam Süleyman Doğancı pazarlara gider çerçilik yapardı.

İşlerimiz özellikle 9. 10. 11. aylarda artardı. Bayramlarda, harman ve düğün zamanlarında işlerimiz yoğundu. Üretim şu an bitmiş durumda. Dükkanların çoğu şimdi irtibat bürosu olarak kullanılmaktadır. 1994 krizinden sonra çarşıda tüm düzen bozulmuş durumda.

Han’ın mimari özellikleri çok güzel. Yazın serin, kışın sıcak olur. Onarımını biz kendimiz yaptık. Şu an Vakıflara ait iki dükkan var.

Eski kültürün canlanmasını yeniden isterim. Han’ın gelişmesi için tüm dükkanların aynı işle uğraşması lazım. İtfaiye ve ambulans araçları günümüzde buraya giremiyorlar. Bu araçların ve diğer nakliye araçlarının buraya girmelerini istiyoruz.

Handa cenazesi ve düğünü olanlara yardım yapılırdı. Yardımseverlik, komşuluk ilişkileri çok olumluydu. Büyük küçüğünü, küçük büyüğünü bilirdi. Ramazan ayları yaza denk geldiği zaman toplu iftar sofraları kurulurdu. Ayrıca çarşıda toplu sünnetler yapılırdı.

Gayrimüslimlerde vardı. Daha çok Museviler bulunmaktaydı. Bunlarda tekstilcilik yaparlardı. Mülkiyet edinmezler daha çok kiralarlardı. Artık mülkiyet edinmeye başladılar. Evleri şu an kendilerinindir.

Gayrimüslimlerle iyi anlaşırdık. Birbirimizin dini inançlarına çok saygı duyardık. Ramazan aylarında bizim yanımızda hiçbir şey yiyip içmezlerdi.

Muhammet Mustafa Şahin tarafından 29.01.2010 tarihinde görüşülmüştür.

ARAMA YAP